خرید و فروش بیت کوین (BTC)

بیت کوین چیست؟

شاید تا 10 سال قبل برای کسی مهم نبود که بیت کوین چیست، اما هم اکنون لازم است همه چیز درباره بیت کوین را بدانید و اینکه چه کاربردی دارد. برای چه منظوری ایجاد شده است؟ اما طی سالهای اخیر این واژه شاید یکی از پرکاربردترین کلمات دنیای اقتصاد شده و شاید به نوعی اقتصاد جهان را دگرگون و به چالش کشیده است

بیت کوین نوعی پول است اما نه آن چیزی که شما از پول تصور دارید. به لحاظ فنی بیت کوین ارزدیجیتالی است که با استفاده از علم ریاضیات و براساس اصول رمزنگاری ایجاد شده است. این پول شکل فیزیکی ندارد و قابل لمس نیست. بیت کوین براساس فناوری بلاک‌چین ایجاد شده و هدفی جز رفع مشکلات پرداختی ندارد.

مهم‌ترین شاخصه بیت کوین تمرکز زدایی آن است. هیچ نهاد, سیستم, دولت یا فردی بیت کوین را اداره یا کنترل نمی‌کند. آنچه بر بیت کوین تاثیر گذار است افراد دارند این پول دیجیتال اند. نکته مهم نیز همین موضوع است. آنچه که به یک پول اعتبار می‌بخشد پشتوانه آن است مثلا برای پول هر کشوری به میزان مشخصی طلا به عنوان پشتوانه نزد بانک‌ها وجود دارد.

اما پشتوانه این ارز دیجتال افراد دارند آن هستند به این معنی که افراد با پذیرش اعتبار یک اصل به نام ارزدیجیتال بیت کوین, به آن اعتبار می‌بخشند.

چرا بیت کوین به وجود آمد؟

در جواب این سوال که چرا بیت کوین به وجود آمد، باید گفت بیت کوین, پول غیرمتمرکز یا ارز دیجیتالی است با قابلیت‌های منحصربفردش باعث رشد و سهولت امور مالی در تمام دنیا شد. از ابتدای تشکیل جوامع بشری همواره نیاز به ارتباط با سایر 

افراد برای رفع احتیاجات خود وجود داشته است. بیت کوین نیز از راههای انجام مبادلات در دنیای ارز دیجیتال است.

در این مقاله قصد پرداختن به تاریخچه تشکیل پول به عنوان واسطه‌ای نداریم اما مختصرا و برای مثال باید گفت که قبل از پیدایش پول رایج ترین شیوه‌ی ارتباط اقتصادی دادوستد بوده و بعد از آن کالاهای اساسی واسطه قرار گرفته اند.

وجود مشکلات مختلف منجر به پیدایش پول به عنوان واسطه مالی شده. اما بازهم مشکلاتی چون ارتباط با سایر کشورها با پول‌های مختلف وجود داشته. برای رفع این معضلات سیستم های مالی بین‌الملی شکل گرفته‌اند که خود نیز دچار مشکلاتی هستند و راه حل این مشکل می تواند استفاده از بیت کوین باشد.

با ظهور فناوری بلاک‌چین به عنوان بستری برای فعالیت های مختلف, افرادی به این سمت حرکت کردند تا با استفاده از این فناوری مشکلات سیستم های مالی سنتی را بر طرف کنند.

مشکل اساسی سیستم‌های مالی بین‌الملی مانند سویفت, متمرکز بودن آن است. بلاک‌چین به عنوان بستری غیرمتمرکز به ایجاد پول غیرمتمرکز کمک بنیادینی کرد. البته باید توجه داشت که این روند ادامه دار و در حال توسعه است.

مخترع بیت کوین کیست؟

به علت اینکه ارز دیجیتال نوآوری محسوب می‌شود به سازنده یا خالق آن باید گفت مخترع. درباره اینکه چه کسی یا کسانی این ارز دیجیتال را اختراع‌ کردند گمانه‌زنی های مختلفی شده اما آنچه مشهور است, فردی به نام ساتوشی ناکاموتو معرفی شده است.

ساتوشی ناکاموتو در سال 2008 و در پی بحران های مالی آن سال با انتشار مقاله‌ای که اکنون به آن وایت پیپر گفته می‌شود بیت‌کوین را معرفی و در ابتدای سال 2009 رسما آغاز بکار کرد. ساتوسی تا یکسال در شبکه این ارز وجود داشت ولی در سال 2010 ناپدید شده و تا کنون از وی خبری نیست.

ساتوشی احتمالا میدانست که با این احتراع خود رسما به مبارزه با سیستم‌های مالی برخواسته و به دلیل وجود مخالفت و دشمنی‌ها از ترس جان خود مخفی شده است. نکته دیگر این است که در صورت وجود او ممکن بود بر روند توسعه و پیشرفت این سیستم مالی تاثیر منفی بگذارد.

دسته‌ای معتقدند که این سیستم مالی جدید را آژانس امنیت ملی ایالات متحد به وجود آورده تا کنترل امور مالی را  بصورت فریبکارانه ای  در دست بگیرد. احتمال این فرضیه جدی است. البته قابلیت‌های شبکه با این فرضیه در تضاد است.

اهداف بیت کوین

رفع مشکل انتقال ایمن پول و نگهداری یا ذخیره پول مهم ترین هدف این ارز است. بهتر است بگویم به دلیل مشکلات سیستم‌های مالی در پرداخت, جابجایی و حفظ ارزش  پول بیت متولد شده است.

در واقع بیت کنترل دارایی افراد را فقط در اختیار خودشان قرار داده و برای امور مالی به مرکزی تایید کننده, کنترل کننده یا همان واسطه نیازی ندارد و امور مالی بصورت فرد به فرد انجام می‌شود. دیگر شما برای انتقال پول خود هیچ مانع یا عامل کنترلی ندارید.

ویژگی های بیت کوین- Bitcoin

1- غیر متمرکز بودن بیت کوین

تمرکز یعنی وجود هرگونه محدودیت و سیاست که توسط نهادها, سازمان‌ها, دولتها و افراد به یک امر تحمیل شود. در اقتصاد این عوامل باعث مشکلاتی چون تورم, رشد غیر متعارف نقدینگی, کاهش ارزش پول و غیره می‌شوند.

اما بیت با تمرکز زدایی, قدرت نهادهایی مثل بانک را در بین افراد شبکه خود تقسیم می‌کند. تولید و توزیع پول قدرتی است که بیت از نهادها به مردم  واگذار کرده است.

در این حال هیچ حاکم و ناظری بر عملکرد مالی افراد نیست و افراد آزادانه می‌توانند امور مالی خود را انجام دهند. البته این قابلت برای سوء استفاده کنندگان شرایط مناسبی را فراهم کرده است.

2- تراکنشهای بیت کوین

انجام هر تراکنش در شبکه بیت کوین نیمه ناشناس, البته شفاف است . برای انتقال و ذخیره بیت به کیف پول دیجیتال نیاز است. کیف پول و آدرس آن برای مبادلات استفاده می‌شود اما چطور؟ افراد برای انتقال بیت از محل نگهداری آن(کیف پول دیجیتال) از همین آدرس استفاده می‌کنند. داشتن کیف پول های متعدد و ادرس های مختلف امکان پذیر است.

منظور از نیمه ناشناس بودن در انجام مبادلات این است که فقط آدرس فرستنده, گیرنده و مقدار جابجا شده مشخص است. اما این آدرس دربردارنده اطلاعات هویتی افراد نیست و مشخص نخواهد شد که فلان آدرس متعلق به چه شخصی است.

تفاوت با سیستم های مالی سنتی همین است که شما نیازی به افتتاح یا داشتن حساب و دراختیار گذاشتن اطلاعات فردی به نهادی ندارید.

نکته مهم دیگر برگشت نا‌پذیری تراکنش‌ها است. به علت عدم وجود حاکمیت در شبکه و ثبت توزیع شده اطلاعات جابجایی‌ها, امکان تغییر در تراکنش انجام شده نیست. در صورت اشتباه در ثبت آدرس مقصد تغییر تراکنش یا برگشت آن وجود ندارد و شما عملا دارایی خود را از دست داده‌اید.

3- محدویت عرضه بیت کوین

تولید بیش از اندازه پول توسط بانک‌ها برای حل مشکلات مالی, معضلاتی مثل تورم و کاهش ارزش پول را به همراه دارد. بیت کوین با اعمال محدودیت در میزان عرضه از این مشکل جلوگیری کرده است. همچنین این ویژگی امکان جعل بیت را از بین برده است.

حداکثر میزان قابل عرضه بیت کوین 21 میلیون واحد بیت است. تولید بیت جدید تحت فرایندی به نام استخراج امکان پذیر است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. استخراج بیت برای همه افراد امکانپذیر است.

نحوه‌ عملکرد بیت کوین چگونه است؟

برای درک بهتر نحوه‌ عملکرد بیت کوین باید فناوری بلاک‌چین بشناسید زیرا این ارز دیجیتال بر بستر بلاک‌چین بنا نهاده شده.

• برای پی بردن به نحوه‌ی کار ارز دیجیتال باید به مفاهیم کار و پاداش اشاره کرد یعنی برای به دست آوردن پول باید کاری انجام شود. اساس کار ارز دیجیتال رمزنگاری است. در پی حل مسائل پیچیده ریاضی در شبکه یک واحد جدید بیت تولید می‌شود. اما حل این مسائل کار آسان نیست و توان پردازشی بالایی نیاز است. به این روش در اصطلاح گواه اثبات کار گویند.
• بنابراین افراد با توان پردازشی خود به حل مسائل پرداخته و ارز شبکه را به عنوان پاداش دریافت می‌کنند.
• حال برای انجام تراکنشی در شبکه باید بیت را از آدرس خود به آدرس گیرنده ارسال کرد. اطلاعات تراکنشهای بیت به صورت توزیع شده بین همه‌ی اعضای شبکه  ذخیره می‌شود.
• انجام تراکنش در شبکه منوط به تایید همه‌ی اعضای شبکه است(غیر متمرکز) اما از آنجا که با گسترش شبکه امکان این امر برای همه نیست, اینکار به اعضای خاصی از شبکه سپرده شده است. این اعضای تایید کننده ضامن حفظ امنیت شبکه نیز هستند.
• تایید کنندگان برای انجام تراکنشها باید توان خود را صرف کنند که در ازای این کار کارمزد خود را از تراکنش کم می‌کنند.
• تولید یک واحد جدید بیت کوین طی عملیات ماین (استخراج) انجام می‌شود. به استخراج کنندگان ماینر گفته می‌شود.
• ماینرها با حل معادلات پیچیده ریاضی شبکه, طی روندی که گواه اثبات کار (PoW) نام دارد فعالیت می‌کنند و به ازای این توان پردازشی ارز شبکه را پاداش (Reward) می‌گیرند.
• برای انجام تراکنشها ابتدا باید فرستنده در شبکه و از کیف پول دیجیتال خود اقدام به ارسال بیت کند. این تراکنشها در محلی(ممپول - Mempool) برای ثبت در بلاک توسط ماینرها منتظر می‌مانند. هر بلاک ظرفیت محدود برای ثبت تراکنشها دارد. بعد از تکمیل ظرفیت هر بلاک و تایید اعضای شبکه این بلاک جدید به بلاک‌چین اضافه می‌شود.
• ماینرها باید تراکنشها را کنارهم قرار داده و طی فرایند رمزنگاری توابع هش آنها را ذخیره کنند.

استخراج بیت کوین چگونه است؟

به لحظ فنی تکمیل ظرفیت یک بلاک‌ و اضافه کردن آن به بلاک‌چین، استخراج بیت کوین نام دارد. بنابراین ماینرها با ثبت و تایید تراکنشها به تولید واحدهای جدید پرداخته و آنها را در بازار عرضه می‌کنند.

در ابتدا (سال ۲۰۰۹) پاداش ماینرها در قبال استخراج بیت کوین به ازای هر بلاک, ۵۰ بیت کوین بوده است. این مقدار هر چهار سال یک بار بعد از استخراج هر ۲۱۰.۰۰۰ بلاک طی پدیده‌ای به نام هاوینگ (Halving)‌ نصف می‌شود.

اخیرا سومین هاوینگ بیت کوین در سال ۲۰۲۰ رخ داده است و پاداش استخراج بیت کوین اکنون, ۶.۲۵ بیت به ازای هر بلاک است. نکته‌ای که حائز اهمیت است پایان میزان عرضه بیت در سال ۲۱۴۰ است و بعد از آن ماینرها فقط به تایید تراکنشها مشغول خواهند بود.

هک کیف پول بیت کوین

با روی کار آمدن بیت کوین سوالات متعددی نیز پیش آمده. یکی از مهمترین مسائل امنیت شبکه است. آیا می‌توان بیت کوین را هک کرد؟ تا به حال کیف پول‌ها و صرافی هایی مورد حمله و هک قرار گرفته اند اما تاکنون این شبکه مورد حمله و هک قرار نگرفته یعنی کسی نتوانسته یک بیت را دوبار خرج کند.

علت امنیت مالکیت بیت کوین

چرا تا کنون کسی نتوانسته یک کوین را دوبار خرج کند؟ پاسخ این سوال خیلی واضح است. اولا این کار باید با صرف هزینه زیاد برای داشتن توان پردازشی بسیار بالایی صورت پذیرد. دوما برای هک و دوبار خرج کردن بیت, فرد مهاجم نیز دچار ضرر می‌شود یعنی با هک شبکه ارزش شبکه ازبین رفته و اعضا متضرر می‌شوند پس هیچ فردی تمایل به اینکار نخواهد داشت.

اما حمله 51 درصدی یعنی فردی بتواند کنترل بیش از نصف قدرت شبکه را در دست بگیرد. با این قدرت احتمال تایید شدن تراکنش‌ها و ساختن بلاک‌ها به دست یک نفر افزایش می‌یابد. در بیت کوین قاعده بر این است که طولانی‌ترین زنجیره که بیشترین بلاک ساخته شده را دارد، به عنوان زنجیره معتبر شناخته می‌شود.

هکر با در دست داشتن کنترل تایید تراکنش‌ها و ساخت بلاک‌ها, ارز دیجیتال خود در قالب یک تراکنش و در ازای پرداخت پول، کالا یا خدمات انتقال داده و زود تر از بقیه ماینرها اقدام به ساخت بلاک می‌کند و با تایید تراکنش به هدف خود می‌رسد.

یکی از مهمترین عواملی که شبکه بیت کوین را تهدید می کند توان پردازشی بسیار بالای کامپیوترهای کوانتومی است.

نقاط ضعف بیت کوین چیست؟

1. یکی از مهم ترین ضعف های بیت کوین زمانبر بودن تراکنش ها است. بطور میانگین برای انجام تراکنش های بیت کوین ده دقیقه زمان لازم است. اما برای حل این مشکل شبکه لایتنینگ بیت کوین بوجود آمده است.
2. نکته منفی دیگر در مورد بیت کوین بالا بودن هزینه کارمزد انتقالات این شبکه است که با وجود روند کاهشی ماین و پاداش آن هزینه آن احتمالا بالاتر خواهد رفت. به همین دلیل این ارز مشهور کارکرد مالی خود را در سطح خرد از دست خواهد داد.
3. یکی دیگر از نقاط ضعف بیت کوین برخورد های مختلف و گاها مخالف دولتی و قانونی با آن است. در بعضی از کشور ها پذیرش این ارز اتفاق افتاده و به نوعی دولتها نیز از آن بهرمند شدند. اما در برخی کشورها هنوز تصمیمی گرفته نشده یا بعضا مخالفت هایی هم وجود دارد.
4. اما به لحاظ فنی باید گفت که دولت‌ها امکان ممنوعیت استفاده از این ارز را ندارند زیرا هر فردی که به اینترنت دسترسی داشته باشد فارغ از این که قانونی باشد یا نه می ‌تواند از بیت کوین استفاده کند.

آیا بیت کوین را می‌توان از بین برد؟

از نکات مهم مورد سوال این است که آیا بیت کوین را می‌توان از بین برد؟ در پاسخ باید گفت خیر.

1. شبکه بیت کوین از نودهایی(افراد استفاده کننده از شبکه) تشکیل شده است. برای پایان دادن شبکه باید همه نودها افلاین باشند یعنی یک قطع برق سراسری در دنیا که ممکن نیست, حتی اگر بشود با برقراری مجدد برق دوباره شبکه ادامه کار خواهد داد.
2. یک نظریه دیگر بر وجود مشکلات نرم افزاری تکیه دارد که این امر با بروزرسانی ها قابل حل خواهد بود. حتی هک کردن صرافی‌ها و کیف پول‌ها نتوانسته از ارزش و اعتبار شبکه کم کند و فقط تاثیر کوتاه مدتی بر قیمت داشته است.

عوامل موثر بر قیمت بیت کوین

• عوامل مختلفی بر قیمت بیت کوین تاثیر گذار است. در حالت کلی عرضه و تقاضا قیمت را مشخص می‌کند. بنابراین هر اتفاقی که باعث افزایش تقاضا شود و عرضه را کاهش دهد بازار صعودی کرده و در حالت عکس نزولی خواهد شد.
• آنچه که باعث افزایش تقاضا است افزایش اعتماد و  تعداد کاربران این ارز است. برای مثال سرمایه گذاری شرکت‌های معتبر یا افراد شناخته شده, پذیرش بیت به عنوان سیستم پرداختی و بحران مالی در سیستم های سنتی و غیره باعث رشد قیمت خواهد بود و در عوض مخالفت ها و عدم پذیرش برخی کشورها از روند رشد قیمت می‌کاهد.
• البته به دلیل پتانسیل بالا و نوظهوری این عرصه با وجود قابلیت های ممتاز خود باید گفت انتظارات عمومی در جهت رشد بازار است.نکته دیگر وجود سرمایه گذاران عمده که اصطلاحا نهنگ نام دارند در بازار است. این نهنگ‌ها با سیاست های خود تاثیرات مثبت یا منفی دارند.
• عواملی مانند مشکلات شبکه یا برعکس رفع مشکلات شبکه با بروزرسانی نیز موثر اند.
• بیت از قیمت 0.01 دلار کار خود را در سال 2010 شروع کرده و تا سال 2013 روند در کل صعودی بوده اما روند در سال 2014 نزولی شد. در سال 2016 دوباره روند صعودی پا گرفت. طی سال های بعد از 2018 روند دیگر رکوردی نداشت تا اواخر سال2020. از این جا بود که جهش عظیمی شکل گرفت و توجه همگان را به خود جلب کرد.
• درباره آینده بیت و این سیستم, تحلیل های متفاوتی وجود دارد اما در حال حاضر در جهت رشد, ترقی و ثابت کردن خود در بازار پیش می‌رود.

فی شبکه بیت کوین

سوالات متداول درباره بیت کوین

نگاه کلی به بازار